Bệnh tiểu đường – nguyên nhân và triệu chứng

Tiểu đường (đái tháo đường) là một căn bệnh mãn tính trong đó cơ thể bị rối loạn chuyển hóa chất đường do không sản xuất đủ insulin hoặc không sử dụng được insulin. Thông thường, các loại chất đường, tinh bột và chất dinh dưỡng khác được phân tách ra thành glucose và được máu luân chuyển đến các tế bào. Các tế bào sử dụng Insulin – một hormone do tuyến tụy tiết ra, có tác dụng chuyển hóa glucose thành năng lượng. Nếu như không đủ lượng insulin do tuyển tụy bị tổn thương hoặc insulin không được sử dụng đúng cách, đường glucose sẽ tăng cao trong máu và đến một mức nào đó (quá ngưỡng hấp thụ của thận) thì lượng đường bên trong máu sẽ bị đào thải qua nước tiểu gây ra bệnh đái đường.

​

Bệnh tiểu đường được chia làm 2 loại: tiểu đường tuýp 1 & tiểu đường tuýp 2

Tiểu đường tuýp 1 hay còn được gọi là đái tháo đường tuýp 1 là loại tiểu đường phụ thuộc vào insulin phát sinh do hệ thống miễn dịch cơ thể nhầm lẫn đã tấn công vào tế bào của tuyến tụy làm cho tế bào của tuyến tụy không thể sản xuất ra được insulin. Khi không có insulin những tế bào khác của cơ thể sẽ không thể sử dụng đường glucose, vì thế lượng đường glucose trong máu sẽ tăng cao. Do đó người bệnh đái tháo đường tuýp 1 cần phải được tiêm insulin để duy trì cuộc sống. Đối tượng mắc đái tháo đường tuýp 1 thường là trẻ em & thanh thiếu niên.

Tiểu đường tuýp 2 là một căn bệnh mãn tính ảnh hưởng đến sự chuyển hóa đường trong cơ thể. Bệnh sẽ phát sinh khi cơ thể có sức đề kháng với tác động của insulin hoặc cơ thể sản xuất được insulin nhưng không đủ để giữ đường ( glucose) trong máu ở mức độ bình thuờng.

Tùy theo từng dạng bệnh (tuýp 1 hay tuýp 2) mà có những nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân được xác định là thủ phạm chính gây bệnh đái tháo đường cần phải chú ý để loại bỏ & phòng tránh.

Nguyên nhân tiểu đường tuýp 1

Dạng bệnh này phụ thuộc vào insulin do cơ thể không thể tự sản xuất được do hệ thống miễn dịch cơ thể bởi tuyến tụy bị tấn công. Bệnh hay xảy ra ở trẻ em và những người dưới 30 tuổi. Các nguyên nhân của bệnh đái tháo đường tuýp 1 được xác định gồm:

• Nguyên nhân di truyền: Yếu tố di truyền đóng một vai trò quan trọng trong việc xác định được ai là người có khả năng mắc phải bệnh đái đường tuýp 1. Gen được truyền từ bố mẹ sang cho con. Gen giúp thực hiện việc tạo ra các Protein cần thiết tới hoạt động của các tế bào. Tuy nhiên một vài biến thể gen hoặc một số nhóm gen tương tác với nhau tạo thành nguyên nhân chính của bệnh tiểu đường
• Do hệ miễn dịch: khi hệ miễn dịch cơ thể suy giảm sẽ khiến cho các tế bào bạch cầu tấn công tế bào beta. Từ đó làm cho tuyến tụy bị suy giảm & mất dần đi khả năng sản xuất insulin ổn định của cơ thể.
• Do các yếu tố bên ngoài: các yếu tố như môi trường, thực phẩm, nhiễm khuẩn hoặc độc tố nhiễm vào trong cơ thể cũng là nguyên nhân chính gây nên tiểu đường tuýp 1.

Nguyên nhân bệnh tiểu đường tuýp 2

Khác với bệnh đái đường tuýp 1, đái đường tuýp 2 không phụ thuộc vào insulin. Căn bệnh này chuyển biến khá phức tạp, gây nhiều nguy hiểm cho người bệnh. Đối tượng mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2 thường là ở độ tuổi trên 40. Tuy nhiên, bệnh đang ngày một trẻ hóa gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, sinh hoạt & cả tính mạng của người bệnh. Các nguyên nhân của bệnh tiểu đường tuýp 2 gồm:

• Nguyên nhân do di truyền: cũng giống với tiểu đường tuýp 1, gen đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển của tiểu đường tuýp 2 làm giảm suy khả năng sản xuất ra insulin của tuyến tụy.
• Do béo phì và lười vận động: đây là chính nguyên nhân chủ yếu gây ra tiểu đường tuýp 2. Nếu trong cơ thể có nhiều calo dư thừa sẽ gây nên tình trạng kháng insulin. Thêm vào đó, nếu như người bệnh vận động ít sẽ tác động đến tuyến tụy và gây ra áp lực ép tuyến tụy phải sản xuất insulin, trong một thời gian dài như thế tuyến tụy sẽ suy yếu & mất dần khả năng sản xuất insulin và gây ra bệnh đái đường.

Dấu hiệu bệnh đái tháo đường có thể nhận thấy qua một vài yếu tố như thường xuyên thấy khát nước & đi tiểu nhiều,… Tuy nhiên, mức độ cũng như biểu hiện cụ thể còn phụ thuộc vào mỗi loại bệnh. Tùy theo đó là tiểu đường tuýp 1 hay là tuýp 2 mà có triệu chứng khác nhau. Người bệnh có thể phân biệt thông qua các biểu hiện dưới đây:

Triệu chứng tiểu đường tuýp 1:

• Đi tiểu nhiều vào ban đêm: người bệnh đái tháo đường có lượng đường glucozo cao hơn người bình thường, vì thế, người bệnh phải đi vệ sinh nhiều lần để thải lượng glucose khỏi máu do thận yếu, thường xảy ra nhiều lần vào ban đêm. Đặc biệt, biểu hiện này thường gắn liền với dấu hiệu luôn thấy khát nước vì cơ thể cần bổ sung nước & lượng đường. Hai biểu hiện này gắn liền với nhau & chúng ta cần phải có chế độ dinh dưỡng hợp lý để có thể điều chỉnh được lượng đường trong máu.
• Giảm cân quá nhanh: Sự giảm cân đột ngột, không lạnh mạnh khiến bạn rơi vào tình trạng mất cân bằng bởi lượng đường trong máu cao, do insulin không nhận được glucozơ vào tế bào để có thể cung cấp năng lượng & protein trong cơ bắp bị phá hủy để làm nguồn năng lượng thay thế.  Bên cạnh đó, nếu như bạn bị bệnh đái tháo đường thì các cơ quan như thận cũng sẽ phải hoạt động nhiều hơn để có thể loại bỏ lượng đường thừa, làm tiêu tốn thêm calo. Vì thế, trong các dấu hiệu tiểu đường tuýp 1 thì đây là chính triệu chứng rõ ràng nhất.
• Ngoài ra thì người bệnh sẽ thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, khó chịu và có cảm giác đói quằn quại.

Triệu chứng bệnh tiểu đường tuýp 2:

Tiểu đường tuýp 2 là một căn bệnh khá nghiêm trọng. Những biểu hiện ban đầu của bệnh thường khó có thể nhận biết & phân biệt được. Hầu hết mọi bệnh nhân bị bệnh thường nhận biết bệnh khi tình cờ khám sức khỏe định kỳ hay khi bệnh đã chuyển biến đến giai đoạn rõ rệt. Ở người bệnh tiểu đường tuýp 2 cũng thấy xuất hiện một số triệu chứng tương tự tiểu đường tuýp 1 như luôn cảm thấy mệt mỏi vì cơ thể không còn khả năng dùng glucose để tạo ra năng lượng mà phải dùng đến mỡ; người bệnh sụt cân nhanh mà không rõ lý do. Ngoài ra, bệnh còn biểu hiện bằng những dấu hiệu đặc trưng sau:

• Ăn nhiều cùng với cảm giác nhanh đói: đây là một biểu hiện đặc trưng của tiểu đường tuýp 2 bởi nồng độ insulin cao bên trong cơ thể gây nên cảm giác nhanh đói.
• Nếu bạn đang bị bệnh tiểu đường mà không may bị xây xát thì các vết thương rất dễ bị chảy máu, nhiễm trùng hoặc lâu lành. Triệu chứng này xuất hiện là vì mạch máu bị hư hỏng bởi quá nhiều đường lưu thông qua các tĩnh mạch & động mạch, khiến máu khó lưu thông tới các vùng khác của cơ thể để có thể chữa lành vết thương, sẽ rất nguy hiểm nếu như bạn để lâu dài mà không có biện pháp chữa trị.
• Rối loạn tình dục: biểu hiện qua chứng bệnh ở cả nam lẫn nữ như rối loạn cương dương, xuất tinh sớm, giảm ham muốn tình dục,…
• Giảm thị lực: Dấu hiệu giảm thị lực ở người đái tháo đường xuất hiện bởi lượng đường trong máu cao làm thay đổi hình dạng thấu kính của mắt dẫn tới độ khúc xạ bị thay đổi, làm giảm tầm nhìn, dễ khiến nhiều người hiểu nhầm là cận thị. Nếu để dấu hiệu bệnh tiểu đường này xuất hiện trong thời gian dài, mắt sẽ tổn thương vĩnh viễn, thậm chí có thể dẫn tới mù lòa.

• Ngứa ran hoặc tê: Chân & tay bị ngứa ran, đau rát hay sưng, do thần kinh bị hư hại, triệu chứng bệnh đái đường này có thể khiến cho các dây thần kinh bị tổn hại vĩnh viễn.Đái tháo đường hiện nay đang là một bệnh rất nguy hiểm và xảy ra phổ biến ở nước ta. Bệnh gây những ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe, sinh hoạt và đặc biệt là đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Chính vì thế, xuất phát từ nguyên nhân và biểu hiện trên, các bạn cần có biện pháp phòng ngừa phù hợp. Nếu nhận thấy cơ thể có bất cứ biểu hiện nào trong số những triệu chứng bệnh tiểu đường nêu trên thì cần nhanh chóng tới gặp để được chẩn đoán và có các biện pháp khắc phục kịp thời nếu mắc bệnh

• Bệnh cao huyết áp và cách phòng tránh
• Bệnh mỡ máu là gì, bệnh mỡ máu cao có nguy hiểm không?